میزان رعایت اصول علمی اخلاق در پژوهش در پایان نامه‌های فارغ التحصیلان دانشکده دندان‌پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی خوراسگان، 1388-83

  • آرش قدوسی استادیار، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه آزاد اسلامی خوراسگان، اصفهان، ايران.
  • وحید اصفهانیان استادیار، گروه پریودنتولوژی، دانشکده دندان‌پزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی خوراسگان، اصفهان، ايران.
  • سید محمد رضوی دانشیار، عضو مركز تحقيقات دندان‌پزشكي ترابي‌نژاد، گروه آسیب شناسی دهان، فك و صورت، دانشکده دندان‌پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ايران.
  • افراسیاب قائدی فر دندان‌پزشک اصفهان، ايران .
  • الهام زمانی پزوه دندان‌پزشک اصفهان، ايران.
  • Arash Ghodousi Specialist at Forensic Medicine, Assistant Professor, Department of Nursing and Midwifery, School of Dentistry, Islamic Azad University, Khorasgan Branch, Isfahan, Iran.
  • Vahid Esfahanian Assistant Professor, Department of Periodontics, School of Dentistry, Islamic Azad University, Khorasgan Branch, Isfahan, Iran.
  • Sayed Mohammad Razavi Associate Professor, Torabinejad Dental Research Center, Department of Oral and Maxillofacial Pathology, School of Dentistry, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran.
  • Afrasiab Ghaedifar DDS, Isfahan, Iran.
  • Elham Zamani Pozveh DDS, Isfahan, Iran.

چکیده

مقدمه: تا سال‌های اخیر، رعایت کدهای اخلاقی در تحقیقات دندان‌پزشکی کمتر مورد توجه قرار گرفته است، این مطالعه با هدف بررسی میزان رعایت اخلاق پژوهش در پایان نامه‌های دانشكده دندان‌پزشكی دانشگاه آزاد اسلامی خوراسگان که بین سال‌های 1383 تا 1388 نگاشته شده بود،  بر پایه کدهای اخلاقی مورد قبول در ایران انجام شد.

مواد وروش‌ها: این مطالعه توصیفی تحلیلی از نوع مقطعی بوده و  بر روی 200 پایان نامه صورت گرفت کلیه پایان نامه‌های دانشکده بین سال‌های 83 تا 88  با کدهای ملی اخلاق در پژوهش‌های پزشکی توسط دو محقق مورد مطابقت قرار گرفت و اطلاعات به دست آمده در فرم‌های جمع آوری اطلاعات وارد گردید و سپس با استفاده از روش‌های آماری توصیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

یافته‌ها: کل پایان نامه‌ها به دو گروه انسانی و آزمایشگاهی تقسیم شدند. در تمامی200 پایان نامه از نظر محرمانه بودن اطلاعات و انطباق با موازین دینی و فرهنگی و احتمال وجود عارضه جدی برای آزمودنی‌ها، اصول علمی اخلاق در پژوهش رعایت شده بودند.

در 89 پایان نامه انسانی، فرم رضایت نامه از شرکت کنندگان اخذ نگردیده بود. در 83 درصد فقط بصورت شفاهی از شرکت کنندگان رضایت گرفته شده بود. شرکت کنندگان تنها در 14 طرح ( 7/15درصد) از اختیار خروج از مطالعه در هر زمان آگاهی داشتند. در پایان نامه‌های آزمایشگاهی (111 مورد)، در  47 درصد موارد کلیه کدهای اخلاق در پژوهش رعایت شده بود.

نتیجه‌گیری: رعایت هر شانزده کد اخلاقی در پایان نامه‌های انسانی مد نظر نویسندگان قرار نگرفته بود. در تحقیقات آزمایشگاهی نزدیک به نیمی از تحقیقات تمامی کدهای اخلاقی (5 کد) مورد نظر را رعایت کرده بودند. این مسئله ممکن است به علت واجد اهمیت نبودن درج ملاحظات اخلاق در پژوهش علیرغم رعایت آن از سوی محققین به طور منظم در پایان نامه هاو  عدم وجود کمیته ای مستقل و اختصاصی برای نظارت بر این امر باشد.

کلید واژه‌ها: کدهای اخلاقی، رضايت نامه آگاهانه، کارآزمایی بالینی، مطالعه آزمایشگاهی.

چاپ شده
2012-03-15
استناد به مقاله
1.
قدوسیآ, اصفهانیانو, رضویسم, قائدی فرا, زمانی پزوها, Ghodousi A, Esfahanian V, Razavi SM, Ghaedifar A, Zamani Pozveh E. میزان رعایت اصول علمی اخلاق در پژوهش در پایان نامه‌های فارغ التحصیلان دانشکده دندان‌پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی خوراسگان، 1388-83. مجله دانشکده دندانپزشکی اصفهان [اینترنت]. 15مارس2012 [ارجاع شده 19آوریل2024];7(5):737-44. Available from: https://jids.journalonweb.ir/index.php/jids/article/view/452

میزان دانلود در سال میلادی جاری

Download data is not yet available.

Most read articles by the same author(s)

سخن سردبیر

دکتر رامین مشرف

مجله‌ دانشکده دندان‌پزشکی اصفهان از سال 1383 به زبان فارسی و با هدف انتشار ماحصل زحمات پژوهشی اساتید و دانشجویان دندان‌پزشکی ....

ادامه

شماره کنونی

پشتیبانی و راهنمایی

         doaj

 

Copyright © 2021, This is an original open-access article distributed under the terms of the Creative Commons Attribution-noncommercial 4.0 International License which permits copy and redistribute of the material just in noncommercial usages with proper citation.

کلیه حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به دانشگاه علوم پزشکی اصفهان می باشد