https://jids.journalonweb.ir/index.php/jids <p><strong>Print ISSN: 1735-255x</strong></p> <p><strong>Online ISSN: 2008-6989</strong></p> School of Dentistry, Isfahan University of Medical Sciences fa-IR مجله دانشکده دندانپزشکی اصفهان 2008-6989 <ol> <li class="show"><strong> اهداف و دامنه</strong> <strong>فعالیت</strong><strong>: </strong>مجله دانشکده دندان‌پزشکی اصفهان، فصلنامه علمی رسمی دانشکده دندان‌پزشکی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان است که با هدف افزایش دانش محققان، دندان‌پزشکان، دستیاران و دانشجویان دندان‌پزشکی و ارائه نتایج فعالیت‌های علمی و پژوهشی آن‌ها و اطلاع‌رسانی در مورد برخی از پیشرفت‌ها و نوآوری‌ها در دندان‌پزشکی و علوم مرتبط منتشر می‌شود.</li> </ol> <p>این فصلنامه مقالات پژوهشی اصیل، مقالات مروری، مقالات آموزش مداوم، گزارش مورد، نامه علمی و نامه به سردبیر را در زمینه‌های دندان‌پزشکی و موضوعات مرتبط می‌پذیرد (دسترسی آزاد) و (داوری همتا).</p> <ol start="2"> <li class="show"><strong>&nbsp;فرستادن مقاله‌ها: </strong>فرستادن مقاله‌ها فقط از طریق سایت فصلنامه قابل قبول است: http://jids.journalonweb.ir مقاله باید همراه با نامه‌ای به سردبیر، شامل عنوان و نام نویسنده (ها) و تعهد به عدم چاپ یا ارسال به جای دیگر، فرستاده شود. در صورتی که مقاله قبلاً به مجله دیگری ارسال و رد شده باشد، نویسندگان باید اطلاعات کامل در مورد روند بررسی پیشین ارائه نمایند. نویسندگان باید در این نامه اعلام کنند که مقاله تنها برای فصلنامه دانشکده دندان‌پزشکی اصفهان فرستاده شده است.</li> </ol> <p>مقاله باید به صورت یک خط در میان و در اندازه کاغذ A-4 تایپ شود و حاشیه آن در هر دو طرف مشخص باشد. متن مقاله باید فقط در قالب Microsoft Word ارسال شود.</p> <p>جدول‌ها و همچنین شکل‌ها باید در صفحات جداگانه تایپ و قرار داده شوند. جدول‌ها به صورت عکس فرستاده نشوند. تصویرها باید در قالب JPEG یا GIF فرستاده شوند تا تصویرهایی با کیفیت بالا در نسخه آنلاین فصلنامه تولید گردد.</p> <p>تا حد امکان از واژه‌های فارسی برای بیان مطالب و اصطلاحات علمی استفاده شود و از آوردن الفاظ انگلیسی در مواردی که معادل فارسی قابل قبول و مفهوم دارند، پرهیز گردد.</p> <p>تمام عددها در متن و جدول‌ها باید به فارسی نوشته شوند و به ویژه ممیزها به صورت رسم الخط فارسی و به شکل (/) نوشته شوند و نه به صورت نقطه.</p> <table width="567"> <tbody> <tr> <td width="126"> <p>نوع مقاله</p> </td> <td width="126"> <p>سقف واژگان</p> </td> <td width="165"> <p>سقف مجموع جداول و تصاویر</p> </td> <td width="151"> <p>سقف منابع و مآخذ</p> </td> </tr> <tr> <td width="126"> <p>مقاله اصلی</p> </td> <td width="126"> <p>2500</p> </td> <td width="165"> <p>4</p> </td> <td width="151"> <p>30</p> </td> </tr> <tr> <td width="126"> <p>مقاله کوتاه</p> </td> <td width="126"> <p>1000</p> </td> <td width="165"> <p>2</p> </td> <td width="151"> <p>15</p> </td> </tr> <tr> <td width="126"> <p>مقاله مروری و بازآموزی</p> </td> <td width="126"> <p>7000</p> </td> <td width="165"> <p>بدون محدودیت</p> </td> <td width="151"> <p>بدون محدودیت</p> </td> </tr> <tr> <td width="126"> <p>نامه به سردبیر</p> </td> <td width="126"> <p>400</p> </td> <td width="165"> <p>1</p> </td> <td width="151"> <p>5</p> </td> </tr> <tr> <td width="126"> <p>تحقیقات کیفی</p> </td> <td width="126"> <p>3000</p> </td> <td width="165"> <p>4</p> </td> <td width="151"> <p>30</p> </td> </tr> <tr> <td width="126"> <p>گزارش مورد</p> </td> <td width="126"> <p>1000</p> </td> <td width="165"> <p>5</p> </td> <td width="151"> <p>15</p> </td> </tr> </tbody> </table> <p>فرستادن مقاله و پیگیری‌های بعدی در این مجله فقط از طریق وب‌سایت اختصاصی مجله به آدرس http://jids.journalonweb.ir و پس از ثبت نام (Registration) در آن ممکن می‌باشد.</p> <ol start="3"> <li class="show"><strong>شرایط فنی تهیه و ارسال مقاله: </strong>مقاله باید شامل: صفحه عنوان، چکیده مقاله (به دو زبان فارسی و انگلیسی)، مقدمه، موادو روش‌ها، نتایج، بحث، سپاسگزاری و منابع باشد.</li> </ol> <ul> <li class="show">شماره گذاری صفحات از صفحه عنوان شروع و در قسمت پایین و سمت چپ کاغذ درج گردد.</li> </ul> <p><strong>صفحه </strong><strong>اول (</strong><strong>عنوان):</strong> شامل عنوان مقاله (حداکثر 15 کلمه)؛ نام و نام خانوادگی، سمت و مرتبه علمی و محل خدمت نویسنده (ها)؛ نشانی کامل پستی، شماره تلفن و نشانی پست الکترونیک نویسنده مسؤول؛ عنوان مکرری (حداکثر 40 حرف)؛ قدر دانی با ذکر نام مرکز یا سازمان تأمین‌کننده بودجه پژوهشی (برای مقالات اصیل پژوهشی) به هر دو زبان فارسی و انگلیسی. <strong>شناسه ارکید (</strong><strong>ORCID ID</strong><strong>) </strong><strong>همه نویسندگان باید در این قسمت وارد شود.</strong></p> <p><strong>صفحه دوم (چکیده فارسی):</strong> چکیده فارسی حداکثر 250 کلمه و شامل عنوان، مقدمه، مواد و روش‌ها، یافته‌ها، نتیجه‌گیری و کلید واژه‌ها باشد. چکیده «گزارش مورد» شامل مقدمه، معرفی مورد و کلید واژه‌ها است.</p> <p>از اصطلاحات فهرست عناوین پزشکیMeSH) ) یا فهرست Index Medicus به آدرس (<a href="https://meshb-prev.nlm.nih.gov/search%20%20">https://meshb-prev.nlm.nih.gov/search</a>) استفاده کنید. نویسندگان باید مراقب باشند که چکیده، مطالب مقاله را به طور دقیق منعکس کند.</p> <p><strong>صفحه سوم به بعد (متن):</strong> شامل متن مقاله (تحقیقی، مروری، گزارش مورد) باشد.</p> <p><strong>صفحه مجزا (</strong><strong>سپاسگزاری</strong><strong>):</strong> ارائه شماره طرح تحقیقاتی و مرکز تأمین کننده بودجه برای مقالات پژوهشی در این قسمت لازم است.</p> <p><strong>صفحه مجزا (منابع):</strong> برای ذکر مراجع و منابع که بر اساس الگوی مجله (ادامه) تنظیم شده باشد.</p> <p><strong>صفحه مجزا (چکیده انگلیسی):</strong> چکیده انگلیسی دقیقاً معادل چکیده فارسی و حداکثر 250 کلمه باشد در انتهای آن در سطر مجزا کلید <br> واژه‌ها ذکر شود.</p> <p><strong>صفحات مجزا (جداول و نمودارها):</strong> هر جدول و یا نمودار در یک صفحه مجزا در نرم‌افزار WORD تایپ و به ترتیب استفاده در متن به صورت 1، 2 و 3 شماره‌گذاری شود. عنوان هر جدول در بالا و توضیحات آن با استفاده از علائم ^*، ^**، … ،……و ..... در پایین جدول آورده شود. از ارائه جدول و نمودارهایی که به اطلاعات آن‌ها در متن بطور کامل اشاره شده است اجتناب گردد. <strong><em><u>از ارسال جدو‌ل‌ها یا نمودارها به صورت تصویر و شکل خودداری گردد.</u></em></strong></p> <p><strong>صفحات مجزا (تصویرها):</strong> تصویرهای ارسالی باید دقیق، روشن و اصل باشند تعداد محدود تصویر همراه ذکر عنوان در زیر آن و با فرمت GIF &nbsp;و &nbsp;JPEGقابل قبول است. اطلاعات موجود در شکل‌ها یا نمودارها نباید به طور کاملاً مشابه در جدول‌ها و یا متن مقاله ذکر شده باشند. تصور اشخاص بدون اجازه کتبی آن‌ها نباید قابل شناسایی باشد. عنوان هر تصویر در پایین آن آورده شود.</p> <p><strong>اصول کلی متن مقاله</strong></p> <ul> <li class="show">متن مقاله تحقیقی شامل: مقدمه، مواد و روش‌ها، یافته‌ها، بحث و نتیجه‌گیری باشد.</li> <li class="show">متن مقاله مروری شامل: هدف، شرح مقاله، بحث و نتیجه‌گیری باشد. مقاله مروری صرفاً از نویسندگانی پذیرفته می‌شود که تسلط کافی در مورد موضوع مقاله را داشته و با ارجاع به تعداد قابل قبولی از مقالات منتشر شده ایشان پذیرفته می‌شود.</li> <li class="show">متن گزارش مورد شامل: مقدمه، شرح مورد، بحث و نتیجه‌گیری باشد. گزارش مورد باید مستند، مختصر و دارای تعداد محدودی تصویر و تعداد معدودی منبع باشد.</li> <li class="show">متن نامه به سردبیر شامل: حداکثر400 کلمه و در صورت لزوم یک شکل یا یک جدول و حداکثر پنج منبع باشد. نامه علمی که محتوای پژوهشی دارد، باید در بر گیرنده مواد و روش‌ها، یافته‌ها و نتیجه‌گیری باشد ولی تقسیم‌بندی عناوین در متن لازم نیست.</li> <li class="show">نویسندگان اجازه دارند قسمت‌های طولانی مقاله خود را به زیر بخش‌هایی مانند: انتخاب بیمار، پرسش‌نامه، تحلیل آماری و ... تقسیم کنند.</li> </ul> <p><strong>شیوه نگارش اجزای مقاله:</strong></p> <p><strong>مقدمه: </strong>این بخش باید هدف و منطق مطالعه را به طور خلاصه بیان کند. نیازی به مرور گسترده موضوع یا بیان نتایج مطالعه یا نتیجه‌گیری از آن باشد.</p> <p><strong>مواد و روش‌ها: </strong>این بخش باید شامل بیان دقیق روش کار یا انجام مشاهده یا آزمایش باشد. اگر از دستگاهی استفاده می‌شود، نام و آدرس سازنده آن باید در پرانتز آورده شود. اگر روش کار یک روش جا افتاده و ثابت شده است، ذکر مرجع ضروریست اما اگر روش جدید است، اطلاعات کافی نوشته شود تا نویسندگان دیگر هم قادر به انجام آن باشند. در صورت استفاده از دارو، باید نام کلی، دوز و روش تجویز آن ذکر شود. برای بیماران؛ بیان سن و جنس با میانگین سنی و انحراف معیار ضروریست. روش آماری باید ذکر شود و برنامه آماری رایانه مورد استفاده هم مشخص شود.</p> <p><strong>رهنمودهای اخلاقی:</strong> ملاحظات اخلاقی باید در بخش مواد و روش‌ها ذکر شود.</p> <p>1) لطفاً اعلام شود كه <strong>رضایت آگاهانه</strong> از تمام شركت‌كنندگان انسانی بزرگسال و والدین یا سرپرستان قانونی افراد زیر سن قانونی گرفته شده است. <strong>کد اخلاق</strong> مطالعه که از مؤسسه یا دانشگاه مربوطه گرفته شده در این بخش ذکر گردد.</p> <p>2) در متن نشان دهید که نگهداری و مراقبت از حیوانات آزمایشی مطابق با دستورالعمل‌های ملی بهداشت برای استفاده انسانی از حیوانات آزمایشگاهی دانشگاه یا مؤسسه آموزشی شما انجام شده است. تمام آزمایشات بالینی باید قبلاً در سایت ثبت آزمایشات بالینی ایران به نشانی www.IRCT.ir &nbsp;ثبت شوند و شماره ثبت آن‌ها باید در بخش «مواد و روش‌ها» ذکر شود.</p> <p><strong>یافته‌ها: </strong>این بخش باید به صورت متن، جدول و تصویر ارائه شود. محتوای جداول نباید در متن تکرار شود. در عوض، ممکن است به شماره جدول ارجاع داده شود. مقالات طولانی ممکن است برای روشن کردن مطالب خود به عناوین فرعی در برخی بخش‌ها (به ویژه بخش‌های نتایج و بحث) نیاز داشته باشند.</p> <p><strong>بحث: </strong>این بخش باید بر یافته‌های مطالعه حاضر و تغییرات یا شباهت‌های آن با سایر کارهای انجام شده در این زمینه توسط سایر نویسندگان تأکید کند. جزییات داده‌ها نباید دوباره در بحث تکرار شوند. بر جنبه‌های جدید و مهم مطالعه و نتیجه‌گیری‌های حاصل از آن‌ها تأکید کنید. در ابتدای این قسمت باید ذکر شود که آیا فرضیه صفر ذکر شده در مقاله صحیح است، نادرست است و یا نتیجه‌ای حاصل نمی‌شود.</p> <p><strong>تعارض منافع:</strong> نویسندگان باید هرگونه تعارض منابع مالی و منافع احتمالی، مانند دریافت وجوه یا هزینه، یا دارا بودن سهام در سازمانی که ممکن است از طریق انتشار مقاله شما سود یا ضرر داشته باشد، تأیید و اعلام کنند. اعلام علاقه رقابتی منجر به رد مقاله نمی‌شود، اما لازم است که ما از آن آگاه شویم.</p> <p><strong>تقدیر و تشکر: </strong>در این بخش لازم است از همه مشارکت‌کنندگانی که معیارهای نویسندگی را ندارند، تشکر گردد. این موارد می‌توانند افرادی که کمک فنی یا نوشتاری کرده و یا مثلا مدیرانی باشند که فقط پشتیبانی کلی از مقاله داشته‌اند. منابع حمایت‌های مالی و مادی نیز باید ذکر شود.</p> <p><strong>جدول‌ها: </strong>به تعداد محدود و با ذکر <strong>عنوان جدول در بالای آن</strong> ارسال شوند. از ارسال جدول‌ها به صورت عکس یا تصویر خودداری شود. در صورت نیاز به ذکر توضیحات آن را در زیر جدول قرار دهید نه در عنوان.</p> <p><strong>تصویرها: </strong>باید به تعداد محدود، با کیفیت بالا و در صفحات جداگانه ارسال شوند. <strong>عنوان هر تصویر باید در زیر قرار بگیرد</strong>. داده‌های تکراری نباید همزمان در جدول‌ها، شکل‌ها و متن ارائه شود.</p> <p><strong>اختصارات و نمادها: </strong>فقط از اختصارات استاندارد استفاده کنید. <strong>از استفاده از آن‌ها در عنوان و چکیده خودداری کنید</strong>. اصطلاح کاملی که نشان دهنده معنای کامل آن اختصار است؛ باید قبل از اولین استفاده از اختصار مربوطه در متن آورده شود.</p> <p><strong>منابع:</strong></p> <ul> <li class="show">منابع باید به ترتیب استفاده در متن شماره‌گذاری شده و شماره هر منبع داخل پرانتز () قرار گیرد.</li> <li class="show">تمام منابع باید به زبان انگلیسی ذکر شوند. بنابراین منابع فارسی در صورت دارا بودن مشخصات کتابنامه‌ای انگلیسی، با استفاده از این مشخصات و در صورت نداشتن مشخصات کتابنامه‌ای انگلیسی، لازم است به زبان انگلیسی ترجمه و سپس در این بخش درج گردند.</li> <li class="show">ذکر نام شش نویسنده اول الزامی است. چنان که تعداد نویسندگان مقاله از شش نفر بیشتر بود. پس از ذکر نام شش نفر اول، از عبارت “et al” &nbsp;استفاده شود.</li> <li class="show">فقط حرف اول نام کوچک نویسنده(ها) نوشته شود.</li> </ul> <p>شیوه نگارش فهرست منابع بر اساس الگوی ونکوور و مطابق نمونه‌های زیر باشد:</p> <ul> <li class="show"><strong>منابع به صورت مجله</strong></li> </ul> <p>نام خانوادگی نویسنده (فصاله) حرف اول نام(.) عنوان مقاله(.) نام اختصاری مجله(فاصله) سال انتشار(:) دوره (شماره)(:) صفحات(.)</p> <p>مثال:</p> <p>Khademi A, Yazdizadeh M, Feizianfard M. Determination of the minimum instrumentation size for penetration of irrigates to the apical third of root canal systems. J Endod 2006; 32(5): 417-20.</p> <ul> <li class="show"><strong>منابع به صورت کتاب</strong></li> </ul> <p>-&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; در صورتی که نویسنده کل کتاب یک یا چند نفر باشد: نام خانوادگی نویسنده (فاصله) حرف اول نام(.) عنوان کتاب (.) نوبت چاپ (.) محل انتشار (:) ناشر(.) سال انتشار (:) صفحات(.) نام نویسندگان با علامت (،) از هم جدا شوند مثال:</p> <p>Craig RG, Powers JM, Wataha JC. Dental material. 8th&nbsp;ed. St Louis: Mosby Co; 2004. p. 113-25.</p> <p>-&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; در صورتی که هر فصل کتاب توسط نویسندگان مختلفی نوشته شده باشد: نام خانوادگی نویسنده آن فصل (فاصله) حرف اول نام (.) عنوان فصل (.) در: (In) نام خانوادگی نویسنده(فاصله) حرف اول نام(.) عنوان کتاب(.) نوبت چاپ (.) محل انتشار (:) ناشر(.) سال انتشار (:) صفحات(.) مثال:</p> <p>Ruddle CJ. Cleaning and shaping the root canal system. In: Cohen S, Burns RC. Pathways of the pulp. 8th ed. St Louis: Mosby Co.; 2002. p. 246-8.</p> <ul> <li class="show"><strong>منابع به صورت پایان‌نامه</strong></li> </ul> <p>-&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; نام خانوادگی نویسنده (فاصله) حرف اول نام(.) استاد راهنما (:) نام خانوادگی استاد راهنما (فاصله) نام(.) عنوان پایان‌نامه (.) مقطع پایان‌نامه (،) نام دانشکده (،) نام دانشگاه(.) سال انتشار.</p> <p>مثال:</p> <p>Torkan S. Supervising teacher: Mosharraf R. Evaluation of the fracture resistance of composite bridges reinforced with two types of pre-impregnated and non-impregnated fibers. Thesis for DDS. School of Dentistry, Isfahan University of Medical Sciences; 2008.</p> <ul> <li class="show"><strong>منابع به صورت الکترونیکی</strong></li> </ul> <p>-&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; مجله الکترونیکی روی اینترنت</p> <p>نام خانوادگی نویسنده ( فاصله) نام(.) عنوان مقاله(.) نام اختصاری مجله الکترنیکی (فاصله .[Serial online] سال نشر (و ماه نشر در صورت لزوم) (؛) دوره (شماره) (:) شماره صفحات یا قاب‌ها (.) روز، ماه و سال دسترسی (:) آدرس اینترنتی دسترسی (Available from:)</p> <p>مثال:</p> <p>Mosharraf R, Hajian F. Occlusal morphotogy of the mandibular first and second premolars in Iranian adolescents. Inter J Dental Anthropol [Serial Online] 2004; 5: [3 Screens][ cited 2018 Feb 23]. Available from: https://journal.dentalanthropology.org/index.php/jda/article/view/153</p> <ul> <li class="show"><strong>منابع به صورت صفحه وب</strong></li> </ul> <p>نام خانوادگی نویسنده (فاصله) نام] یا شرح پدید آور[ (.) عنوان(.) سال نشر در صورت دسترسی(:) ] شماره صفحات یا قاب‌ها[ ] روز، ماه و سال دسترسی (:)آدرس اینترنتی دسترسی (Available from:).</p> <p>مثال:</p> <p>Dentsply Co. Biopure(MTAD) Cleanser. [2 screens] [Cited 2006 Nov 26]. Available from: https://www.dentsplysirona.com/en-ca/products/endodontics/irrigation activation.html/Endodontics/Irrigation-&amp;-Activation/Irrigants/BioPure-MTAD-Root-Canal-Cleanser/p/TUL-BP48R/c/1000241.html</p> <p><strong>حق چاپ (</strong><strong>Copyright</strong><strong>) و دسترسی آزاد (</strong><strong>Open access</strong><strong>)</strong><strong>: </strong>بر اساس توافق با نویسنده مقاله در موقع ارسال، «مجله دانشکده دندانپزشکی اصفهان» صاحب حق چاپ مقاله منتشر شده است. با این حال، این یک مجله دسترسی آزاد است که به این معنی است که تمام مطالب به طور رایگان و بدون هزینه برای کاربر یا مؤسسه وی در دسترس است. کاربران مجاز به خواندن، بارگیری، کپی، توزیع، چاپ، جستجو و یا پیوند دادن به متن کامل مقالات، یا استفاده از آن‌ها برای اهداف قانونی دیگر هستند، بدون این که از ناشر یا نویسنده اجازه بگیرند.</p> <p><strong>فرایند ارزیابی مقاله</strong></p> <ul> <li class="show">مقاله پس از ثبت در سایت مجله، اعلام وصول گردیده و پس از دریافت هزینه سابمیت و در صورت رعایت شدن اصول ساختاری، جهت بررسی علمی برای داوران ارسال خواهد شد. نتایج داوری در شورای نویسندگان بررسی شده و در صورت نیاز مقاله به اصلاحات، برای نویسنده مسؤول ارسال می‌گردد. مقالات پس از اصلاح و تأیید نهایی، به ترتیب تاریخ تأیید مقاله در مجله چاپ می‌شوند.</li> <li class="show">مقالات <u>کارآزمایی بالینی</u> بایستی قبلا در سایت (<a href="http://www.irct.ir/">www.IRCT.ir</a>) ثبت و شماره ثبت آن‌ها در ابتدای مواد و روش‌های متن مقاله ذکر شده باشد.</li> <li class="show">مقالات <u>گزارش مورد</u> لازم است دارای رضایتنامه و کد اخلاق باشند.</li> <li class="show">مجله در قبول یا رد مقاله آزاد است و نیز حق ویرایش علمی و ادبی و در صورت نیاز خلاصه سازی مقاله را برای خود محفوظ می‌دارد. پس از ارسال مقاله، کلیه حقوق مترتب بر آن متعلق به مجله می‌باشد.</li> <li class="show">مجله مسؤولیتی در قبال دعاوی بین نویسندگان و نیز درست بودن مرتبه علمی نویسندگان را بر عهده نخواهد گرفت. همچنین صحت و سقم مطالب درج شده در مقاله به عهده تمامی نویسنده (ها) می‌باشد.</li> <li class="show">پس از ورود مقاله به مرحله نهایی (چک رفرنس) امکان انصراف نویسنده (گان) از انتشار مقاله وجود ندارد.</li> <li class="show">پس از تأیید نسخه صفحه‌بندی شده توسط نویسنده مسؤول، امکان تغییر در تعداد یا ترتیب نام نویسندگان مقاله وجود ندارد.</li> </ul> <p><strong>نشانی:</strong> اصفهان، خیابان هزار جریب، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی- درمانی استان اصفهان، دانشکده دندان‌پزشکی، دفتر مجله دانشکده دندان‌پزشکی.</p> <p>کد پستی:72461-81746</p> <p>تلفن: 37925523-031</p> <p>نمابر:36687080-031</p> <p>Email: jids@dnt.mui.ac.ir</p> <p>URL: <a href="http://jids.journalonweb.ir/index.php/jids">http://jids.journalonweb.ir/index.php/jids</a>&nbsp;</p> https://jids.journalonweb.ir/index.php/jids/article/view/1959 <p><strong>مقدمه:</strong> با توجه به افزایش شیوع نهفتگی مولر سوم و عوارض آن و وجود اختلاف نظر در رابطه با عوامل پیش‌بینی‌کننده‌ی نهفتگی این دندان، هدف از این مطالعه، تعیین ارتباط موقعیت مولر سوم مندیبل با ابعاد عمودی مختلف اسکلت صورت بر روی تصاویر پانورامیک بود.</p> <p><strong>مواد و روش‌ها</strong>: در این مطالعه‌ی توصیفی- تحلیلی، تصاویر پانورامیک و لترال سفالومتریک 130 بیمار مراجعه‌کننده به کلینیک دندان‌پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان) در سال 1398 بررسی شدند. برای تعیین انواع اسکلت صورت از زاویه‌ی پلن مندیبولار، ایندکس جارابک و زاویه‌ی وای اکسس استفاده شد. در این پژوهش 26 نفر با فرم short face، 40 نفر با فرم normal face و 44 نفر با فرم long face بررسی شدند. زاویه‌ی β برای تعیین زاویه‌ی رویش مولر سوم مندیبل اندازه‌گیری شد. الگو و سطح رویش مولر بر اساس سیستم <br> Per pell و Gregory و Winter طبقه‌بندی شد. داده‌ها توسط آزمون Chi- square تجزیه و تحلیل شدند (0/05 &gt; p value).</p> <p><strong>یافته‌ها:&nbsp;</strong>در توزیع فراوانی الگوی رویش بین سه فرم صورت در سمت چپ فک، تفاوت معنی‌داری وجود داشت <br> (0/048 = p value) ولی در سمت راست فک، تفاوت معنی‌دار نبود (0/11 = p value). توزیع فراوانی سطح رویش در سمت راست فک بین فرم‌های مختلف صورت تفاوت معنی‌داری نداشت (0/49 = p value)، اما در سمت چپ فک اختلاف معنی‌دار بین سه فرم صورت وجود داشت (0/049 = p value). توزیع فراوانی وضعیت نهفتگی مولر سوم مندیبل بین سه فرم صورت اختلاف معنی‌داری داشت (0/03 = p value). توزیع فراوانی زاویه‌ی رویش در سمت راست فک (0/25 = p value) و در سمت چپ فک (0/15 = p value) بین سه فرم صورت اختلاف معنی‌داری نداشت.</p> <p><strong>نتیجه‌گیری:</strong> شیوع نهفتگی در افراد Long face بیشتر از دو گروه دیگر بود. شیوع سطح و الگوی رویش مولر سوم تنها در یک سمت فک (سمت چپ) بین سه فرم صورت اختلاف معنی‌داری داشت. بین فراوانی زاویه‌ی رویش و انواع فرم اسکلت صورت در هر دو سمت فک تفاوت معنی‌داری وجود نداشت.</p> <p><strong>کلیدواژه ها:&nbsp;</strong>اسکلت؛ بعد عمودی؛ مندیبل؛ مولر سوم؛ نهفتگی.</p> Fatemeh Eskandari فاطمه اسکندری Nasim Esnaashari نسیم اثنی عشری Roshanak Ghaffari روشنک غفاری Seyedeh Leila Mousavizadeh Mobarakeh سیده لیلی موسوی‌‌‌زاده مبارکه ##submission.copyrightStatement## 2022-12-21 2022-12-21 321 329 10.18502/ijds.v18i4.12088 https://jids.journalonweb.ir/index.php/jids/article/view/1978 <p><strong>مقدمه</strong>: با توجه به اهمیت استفاده از داروهای بی‌حسی در بیماران با فشارخون بالا، این مطالعه به منظور مقایسه‌ی تأثیر مپیواکائین 3 درصد و پریلوکائین 3 درصد + فلی‌پرسین بر تغییرات همودینامیک بعد از تزریق بلاک عصب آلوئولار تحتانی انجام گرفت تا به دندان‌پزشکان در انتخاب محلول‌های بی‌حسی جهت بیماران با فشارخون بالا با در نظر گرفتن اثرات همودینامیک آن‌ها به منظور فراهم کردن ایمنی بیماران کمک کند.</p> <p><strong>مواد و روش‌ها:</strong> در این مطالعه که یک کارآزمایی بالینی تصادفی دو سویه‌ی کور بود، 32 بیمار مراجعه‌کننده به بخش جراحی فک و صورت دانشکده‌ی دندان‌پزشکی شیراز در سال 1399 به دو گروه 16 نفره تقسیم شدند. در گروه اول، تزریق بلاک عصب آلوئولار تحتانی با مپیواکائین 3 درصد و در گروه دیگر با پریلوکائین 3 درصد + فلی‌پرسین صورت گرفت. سپس از بیماران فشارخون سیستولی، فشارخون دیاستولی، ضربان قلب و درصد اشباع اکسیژن خون در 4 زمان قبل از تزریق، بلافاصله بعد از تزریق و 10 دقیقه پس از تزریق و 30 دقیقه پس از درآوردن دندان گرفته و ثبت شد و با آزمون آماری ANOVA و T-test مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند (0/05 &gt; p value).</p> <p><strong>یافته‌ها:</strong> بین دو گروه مپیواکائین و پریلوکائین، اختلاف معنی‌داری در تغییرات فشارخون سیستولی، دیاستولی، نبض و درصد اشباع اکسیژن خون قبل از تزریق بلاک عصب آلوئولار تحتانی، بلافاصله پس از تزریق و 10 دقیقه بعد از تزریق و 30 دقیقه پس از در آوردن دندان وجود نداشت. اما در هر گروه به طور مستقل طی زمان‌های مختلف، فشارخون سیستولی و دیاستولی، تعداد ضربان قلب و میزان اشباع اکسیژن خون به طور معنی‌داری تغییر پیدا کرده بود. همچنین مپیواکائین باعث یک افزایش معنی‌دار آماری در فشارخون سیستولی بلافاصله پس از تزریق شده بود، اما بر خلاف آن، پریلوکائین به اضافه‌ی فلی‌پرسین این چنین نبود.</p> <p><strong>نتیجه‌گیری</strong>: بنابر یافته‌های مطالعه، پریلوکائین به اضافه‌ی فلی‌پرسین در مقایسه با مپیواکائین برای بی‌حسی موضعی در بیماران با فشارخون بالا توصیه می‌شود.</p> <p><strong>کلیدواژه‌ها:</strong> مپیواکائین؛ پریلوکائین؛ فلی‌پرسین؛ تغییرات همودینامیک.</p> Ehsan Aliabadi احسان علی آبادی Ahmad Homayoon احمد همایون Hamidreza Eftekharian حمیدرضا افتخارییان ##submission.copyrightStatement## 2022-12-21 2022-12-21 330 337 10.18502/ijds.v18i4.12090 https://jids.journalonweb.ir/index.php/jids/article/view/1682 <p><strong>مقدمه</strong>: با توجه به شیوع مصرف داروهای مایع خوراکی در کودکان و با توجه به این‌که در مطالعات متعدد مشخص شده که داروهای مایع کودکان بر ساختار مینای دندان مؤثر هستند و باندینگ کامپوزیت وابسته به ساختار مینا است، لذا هدف از انجام این مطالعه، بررسی اثر داروهای مایع خوراکی مورد استفاده در کودکان بر قدرت باند کامپوزیت با مینای دندان کانین شیری بود.</p> <p><strong>مواد و روش ها</strong>: در این مطالعه‌ی تجربی- آزمایشگاهی، 90 دندان کانین شیری به 9 گروه (8 گروه دارو و 1 گروه شاهد) تقسیم شدند. هر گروه 10تایی از دندان‌ها 3 بار در روز به مدت 1 دقیقه در 10 میلی‌لیتر از داروی مورد نظر غوطه‌ور شدند. بعد از 7 و 14 روز، 5 دندان از هر گروه با کامپوزیت باند شده و استحکام باند برشی آن‌ها اندازه‌گیری شد. جهت تحلیل داده‌ها از آزمون‌های آماری ANOVA، Paired T- test و Pearson استفاده و سطح معنی‌داری 0/05 = α در نظر گرفته شد.</p> <p><strong>یافته ها</strong>: در همه‌ی گروه‌ها در مقایسه با گروه شاهد میانگین استحکام باند برشی در هفته‌ی اول و دوم تفاوت معنی‌داری نداشت (0/05 &lt; p value). همچنین بین میانگین استحکام باند برشی کامپوزیت در هیچ یک از 8 گروه در هفته‌های اول و دوم اختلاف معنی‌داری وجود نداشت (0/05 &lt; p value).</p> <p><strong>نتیجه گیری</strong>: بر اساس این مطالعه، استفاده‌ی کوتاه‌مدت از داروهای مورد بررسی باعث ایجاد تغییرات معنی‌دار در استحکام باند برشی کامپوزیت به مینا نگردید.</p> <p><strong>کلیدواژه ها:</strong> دندان شیری؛ استحکام برشی؛ رزین کامپوزیت. </p> Sara Fotoohi Ashin سارا فتوحی عشین Davoud Ghasemi Toodeshkchooie قاسمی تودشکچویی Mehrdad Barekatein مهرداد برکتین ##submission.copyrightStatement## 2022-12-21 2022-12-21 338 347 10.18502/ijds.v18i4.12091 https://jids.journalonweb.ir/index.php/jids/article/view/1963 <p><strong>مقدمه:&nbsp;</strong>تصمیم‌گیری درباره‌ی نگهداری دندان با انجام درمان ریشه یا کشیدن دندان و درمان ایمپلنت یک تصمیم بالینی است و نیازمند ارزیابی دقیق عواملی است که درمان نهایی و کیفیت زندگی بیماران را تحت تأثیر قرار می‌دهند. هدف این پژوهش، ارزیابی کیفیت زندگی مرتبط با سلامت دهان بعد از درمان ایمپلنت تک دندان در مقایسه با درمان ریشه بود.</p> <p><strong>مواد و روش‌ها:</strong> این مطالعه از نوع تحلیلی- مقطعي است و کیفیت زندگی مرتبط با سلامت دهان 80 بیمار مراجعه‌کننده به دانشكده‌ی دندان‌پزشكي دانشگاه آزاد اسلامی واحد &nbsp;اصفهان (خوراسگان) در سال 1399-1400 را در دو گروه (اندو و ایمپلنت) که در یک سال اخیر سابقه‌ی درمان ریشه در دندان‌های پیشین و یا سابقه‌ی ایمپلنت تک‌دندان قدامی و گذاشتن پروتز آن را داشته‌اند با استفاده از پرسشنامه‌ی (Oral Health Impact Profile- 12) OHIP-12 بررسی می‌کند. اطلاعات جمع‌آوری شده با استفاده از آزمون Shapiro-Wilk و <br> test Independent sample T- در سطح خطای 0/05 درصد مورد بررسی قرار گرفت (0/05 &gt; p value).</p> <p><strong>يافته‌ها: </strong>امیانگین نمره‌ی کیفیت زندگی مرتبط با سلامت دهان بیمار پس از ایمپلنت تک دندان (16/95) و درمان ریشه‌ی دندان (16/83) بود و تمامی متغیرهای مورد بررسی بیش از حد متوسط به دست آمد. اختلاف معنی‌داری بین نوع درمان و کیفیت زندگی مرتبط با سلامت دهان بیماران مشاهده نشد (0/885 = p value). اختلاف بین جنسیت بیماران و کیفیت زندگی مرتبط با سلامت دهان در درمان ایمپلنت معنی‌دار مشاهده شد (0/036 = p value).</p> <p><strong>نتیجه‌گیری:</strong> میزان کیفیت زندگی مرتبط با سلامت دهان بعد از درمان ایمپلنت تک دندان در مقایسه با درمان ریشه در بیماران یکسان و کیفیت زندگی مرتبط با سلامت دهان از حد متوسط بالاتر بود.</p> <p><strong>کلید واژه‌ها:</strong> کیفیت زندگی؛ ایمپلنت دندانی؛ درمان كانال ریشه.</p> Golnoush Momeni گلنوش مومنی Ehsan Rafiei احسان رفیعی Parisa Ranjbarian پریسا رنجبریان Sajad Babaei سجاد بابایی ##submission.copyrightStatement## 2022-12-21 2022-12-21 348 355 10.18502/ijds.v18i4.12092 https://jids.journalonweb.ir/index.php/jids/article/view/1964 <p><strong>مقدمه:</strong> ههمواره دندان‌پزشکان در تلاش بوده‌اند که شکل و فرم دندان را با شکل کلی صورت و متغیرهای دیگر همچون شخصیت، جنسیت و سن هماهنگ نمایند. رویکرد Visagism &nbsp;به دندان‌پزشکان کمک می‌کند که بتوانند لبخندی نه تنها زیبا بلکه هماهنگ با تمام ویژگی‌های روحی- روانی بیمار ایجاد نمایند. هدف این مطالعه، بررسی هماهنگی میان طرح لبخند و ویژگی‌های شخصیتی بیماران متقاضی طراحی لبخند بود.</p> <p><strong>مواد و روش‌ها:</strong> این مطالعه از نوع توصیفی- تحلیلی است و از 104 نفر از بیماران 18-30 ساله‌ی مراجعه‌کننده به دانشکده‌ی دندان‌پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان) در سال 1395 برای طراحی لبخند، در سه حالت مختلف استراحت، لبخند ملایم و لبخند کشیده‌ فوتوگرافی‌های استاندارد تهیه شد. سپس به بیماران پرسش‌نامه‌ی تحلیل شخصیت و همچنین فرمی پیرامون خواسته‌ی اصلی بیماران به منظور طراحی لبخند داده شد. تصاویر توسط یک ناظر حرفه‌ای بررسی گردید و بر اساس رویکرد Visagism طبقه‌بندی شدند. تصاویر با نتایج حاصل از پرسش‌نامه و فرم ‌مصاحبه مورد بررسی قرار گرفت و توسط آزمون‌های Chi- Square و One- way ANOVA تجزیه و تحلیل شدند (0/05 &gt; p value).</p> <p><strong>یافته‌ها:</strong> میزان هماهنگی میان طرح لبخند و ویژگی‌های شخصیتی برابر 71/1 درصد بود (0/0001 &gt; p value). بیشترین میزان هماهنگی میان الگوی طراحی لبخند و ویژگی‌های شخصیتی مرتبط با الگوی phlegmatic برابر با 81/1 درصد بود. که میان طرح لبخند و ویژگی‌های شخصیتی ارتباط معناداری وجود دارد، توصیه می‌شود دندانپزشکان در بازسازی لبخند تنها به جنبه‌های زیبایی از نظر دندانپزشکی اکتفا نکرده بلکه با ارزیابی روانشناسی بیماران، طرح لبخندی زیبا و هماهنگ با ویژگی‌های روحی-روانی بیماران به وجود آورند.</p> <p><strong>نتیجه‌گیری:</strong>&nbsp;از آن‌جایی که میان طرح لبخند و ویژگی‌های شخصیتی ارتباط معنی‌داری وجود دارد، توصیه می‌شود دندان‌پزشکان در بازسازی لبخند تنها به جنبه‌های زیبایی از نظر دندان‌پزشکی اکتفا نکرده بلکه با ارزیابی روان‌شناسی بیماران، طرح لبخندی زیبا و هماهنگ با ویژگی‌های روحی- روانی بیماران به وجود آورند.</p> <p><strong>کلید واژه‌ها:</strong>&nbsp;لبخند؛ شخصیت؛ زیبایی دندان.&nbsp;</p> Sajad Babaei سجاد بابایی Mehrdad Kazemian مهرداد کاظمیان Fateme Aghaee فاطمه آقایی Arash Ghodousi آرش قدوسی ##submission.copyrightStatement## 2022-12-21 2022-12-21 356 364 10.18502/ijds.v18i4.12093 https://jids.journalonweb.ir/index.php/jids/article/view/1993 <p><strong>مقدمه:</strong> مزایای استفاده از داربست‌های متخلخل نانوبیوکامپوزیت برای کاربرد شکستگی‌های فک و صورت و بهینه‌سازی سطوح داخلی گرافت‌های مصنوعی با استفاده از فناوری نانو می‌تواند چسبندگی سلول‌های استخوانی، خواص مکانیکی و سرعت جذب را بهبود بخشد. مطالعات مختلفی بر روی داربست متخلخل به ویژه برای قسمت‌های شکسته و تخریب شده‌ی استخوان‌های صورت انجام شده است. هدف از این مطالعه، بررسی رفتار زیستی، تجربی و عددی خواص مکانیکی داربست متخلخل است که شرایط بارگذاری استاتیکی را بر عهده دارد.</p> <p><strong>مواد و روش‌ها:</strong> در این مطالعه‌ی عددی- آزمایشگاهی (دانشکده‌ی مکانیک دانشگاه آزاد اسلامی واحد خمینی‌شهر، زمستان 1400)، یک داربست استخوانی با استفاده از دستگاه چاپگر سه‌بعدی (Three- Dimensional Printing) با فرایند مدل‌سازی لایه‌نشانی مذاب FDM (Fused Deposition Modelling)، برای استفاده در قسمتی از استخوان فک از مواد نانوکامپوزیتی پلی‌کاپرولاکتون- فلوئورآپاتیت PCL/nFA (Polycaprolactone- Fluorapatite) که حاوی (0، 10، 20 و 30 درصد وزنی) نانوذرات سرامیک بوده طراحی و ساخته شده است. داربست‌ها با تخلخل 70 درصد در نرم‌افزار سالیدورک طراحی گردید و به نرم‌افزار آباکوس برای فرایند شبیه‌سازی انتقال داده شد. سطح معنی‌داری متغیرهای کمی (0/05 &gt; p value) نیز توسط نرم‌افزار تعیین شد.</p> <p><strong>يافته‌ها:</strong> آزمون زیست‌فعالی داربست‌های خالص و کامپوزیتی پس از غوطه‌وری در محلول شبیه‌سازی شده‌ی بدن به مدت 28 روز نشان دادند که در نمونه‌ی کامپوزیتی PCL/20nFA بیشترین آپاتیت بر روی سطح تشکیل شده است. زنده‌مانی سلول‌ها بر روی داربست توسط رنگ‌آمیزی DAPI (4′,6-diamidino-2-phenylindole) و میکروسکوپ فلورسنت تأیید شد.</p> <p><strong>نتیجه‌گیری: </strong>نتایج شبیه‌سازی آزمون فشار و میزان تنش فون‌میسز نشان داد که می‌توان از مدل داربست متخلخل برای جایگزینی در استخوان فک و صورت استفاده کرد که از استحکام و پایداری مکانیکی مناسبی برخوردار است.</p> <p><strong>کلید واژه‌ها</strong>: داربست؛ چاپ سه بعدی؛ آنالیز المان محدود</p> Mojtaba Momeni مجتبی مؤمنی Kamran Amini کامران امینی Ali Heidari علی حیدری Mohammad Khodaei محمد خدائی ##submission.copyrightStatement## 2022-12-21 2022-12-21 365 377 10.18502/ijds.v18i4.12094 https://jids.journalonweb.ir/index.php/jids/article/view/1850 <p><strong>مقدمه</strong>: کیست‌ها و تومورهای ادنتوژنیک ضایعاتی هستند که در فک بالا و پایین و بافت نرم دهان یافت می‌شوند. شناخت و تشخیص درست تومورهای ادنتوژنیک ضروری است زیرا می‌توانند ماهیت تهاجمی و یا عودکننده داشته و حتی به ندرت تغییرات بدخیمی از خود نشان دهند. هدف از این مطالعه، بررسی فراوانی تومورهای ادنتوژنیک در شهرهای اصفهان، شیراز و یزد بود.</p> <p><strong>مواد و روش‌ها:</strong> این مطالعه،‌ توصیفی- تحلیلی از نوع مقطعی بود که در دانشکده‌های دندان‌پزشکی اصفهان، شیراز و یزد انجام گردید. پرونده‌ی نمونه‌های ثبت شده از سال اول تأسیس تا سال ۱۳۹۷ به تعداد تقریبی ۱۸۰۰۰ مورد بررسی شد. اطلاعات نمونه‌ها بر اساس جنس، سن، فک درگیر و محل درگیری در فک مبتلا استخراج و ثبت گردید. داده‌ها توسط آمار توصیفی و آزمون Chi-square تجزیه و تحلیل شدند (0/05 &gt; p value).</p> <p><strong>یافته‌ها: </strong>در این مطالعه، در مجموع ۴۹۸ تومور ادنتوژنیک مورد بررسی قرار گرفت. تعداد تومورهای ادنتوژنیک در شهرهای اصفهان، شیراز و یزد به ترتیب ۳۱۳، ۱۳۰ و ۵۵ مورد بود. میانگین سنی بیماران (15/9 ± 30/1) سال و بیشتر بیماران در گروه سنی ۲۰ تا ۴۰ سال و 53/4 درصد از بیماران زن بودند. درگیری مندیبل نسبت به ماگزیلا در بین انواع تومورهای ادنتوژنیک بیشتر بود (0/001 &gt; p value). شایع‌ترین محل‌های درگیری، سمت راست مندیبل (29/1 درصد) و سپس سمت چپ مندیبل (28/3 درصد) و بیشترین تومور آملوبلاستوما (50/2 درصد) و سپس کمپلکس ادنتوما (16/7 درصد) بود.</p> <p><strong>نتیجه گیری: </strong>با توجه به فراوانی مشاهده شده برای تومورهای ادنتوژنیک، شناخت ویژگی‌های کلینیکوپاتولوژیک این ضایعات برای رسیدن به تشخیص و درمان سریع و مناسب ضروری است.</p> <p><strong>کلید واژه‌ها:&nbsp;</strong>تومورهای ادنتوژنیک؛ فراوانی؛ ماگزیلا؛ مندیبل.</p> Seyed Mohammad Razavi سید محمد رضوی Nafiseh Tadayon نفیسه تدین Seyed Hosein Tabatabaei سیدحسین طباطبایی Zohreh Jaafari-Ashkavandi زهره جعفری اشکاوندی Laleh Maleki لاله ملکی ##submission.copyrightStatement## 2022-12-21 2022-12-21 378 387 10.18502/ijds.v18i4.12095 https://jids.journalonweb.ir/index.php/jids/article/view/1818 <p><strong>مقدمه:&nbsp;</strong>اسکواموس سل‌کارسينوما، شايع‌ترين نوع سرطان دهان است که تغييرات بافتي خاصي را نشان مي‌دهد. لامینین 5 گاما 2، پروتئینی است که نقش مهمی در جابه‌جایی سلول‌های نئوپلاستیک در طول تهاجم تومور ایفا می‌کند و بیان آن در سلول‌ها و استرومای مجاور تومورال می‌تواند تهاجم سلولی را تأیید کند. هدف از مطالعه‌ی حاضر، بررسی استروما در وروکوس کارسینوما و اسکواموس کارسینومای دهان با استفاده از دو مارکر α SMA و لامینین 5 گاما 2 بود.</p> <p><strong>مواد و روش‌ها:</strong>&nbsp;در اين مطالعه‌ی توصيفي- تحليلي گذشته‌نگر، تعداد 60 نمونه با تشخيص اسکواموس‌سل کارسينوما و وروکوس کارسينوماي دهاني انتخاب شدند. سپس دو نشانگر αSMA و لامینين 5 گاما 2 در بخش‌هاي اپی‌تلیوم و استروماي مزانشيمال با روش ايمونوهيستوشيمي مورد بررسي قرار گرفتند. از عروق به عنوان کنترل رنگ‌پذيري مثبت جهت آلفا اسموت ماسل اکتين و از مخاط طبیعی جهت کنترل رنگ‌پذيري مثبت لامینين <br> 5 گاما 2 استفاده گرديد. يافته‌ها با استفاده از آزمون‌هاي Chi-square و Spearman تجزیه و تحلیل شدند (0/05 = α).</p> <p><strong>يافته‌ها:</strong>&nbsp;از 31 نمونه‌ی (Squamous cell carcinoma) SCC، 80/6 درصد لامینين 5 گاما 2 و 90/3 درصد آلفا اسموت ماسل اکتين و از 9 نمونه‌ی وروکوس کارسينوما، 66/7 درصد لامینين 5 گاما 2 و 77/8 درصد آلفا اسموت ماسل اکتين را نشان دادند. هرچه درصد مثبت بودن لامینین بیشتر می‌شود، درصد مثبت بودن (Alpha smooth muscle actin) SMAα نیز افزایش می‌یابد و بر عکس.</p> <p><strong>نتیجه‌گیری:</strong>&nbsp;رابطه‌ی مستقيمي بین بروز αSMA⁺ و لامینين 5 گاما 2 وجود دارد. با افزايش αSMA ميزان لامینين <br> 5 گاما 2 نیز بالا مي‌رود و اين افزايش تعداد ميوفيبروبلاست‌ها در طي فرايند کارسينوژنزيس صورت مي‌گيرد.</p> <p><strong>کلید واژه‌ها:</strong>&nbsp;اسکواموس‌سل کارسينوما؛ وروکوس کارسينوما؛ پروتئین لامینين 5 گاما 2.&nbsp;</p> Homeyra Mardani حمیرا مردانی Bahareh Rashnavadi بهاره رشنوادی Noshin Afshar Moghadam نوشین افشار مقدم ##submission.copyrightStatement## 2022-12-24 2022-12-24 388 397 10.18502/ijds.v18i4.12096 https://jids.journalonweb.ir/index.php/jids/article/view/2008 <p><strong>مقدمه:</strong>&nbsp;تحلیل خارجی ریشه یک مسأله‌ی بالینی است که اغلب در تشخیص کلینیکی آن مشکلاتی وجود دارد. بنابراین بررسی رادیوگرافی حائز اهمیت است. هدف از این مطالعه، مقایسه‌ی دقت 2 دستگاه (Cone beam computed tomography) CBCT در تشخیص تحلیل خارجی ریشه در شرایط آزمایشگاهی بود.</p> <p><strong>مواد و روش‌ها:</strong>&nbsp;این مطالعه‌ی مقطعی- تجربی در سال 1394 در دانشکده‌ی دندان‌پزشکی قزوین بر روی 48 دندان تک ریشه انجام شد. در سطح باکال یا لینگوال دندان‌ها در برخی نواحی سرویکالی، میانی و اپیکالی با فرز روند به قطر 3/0 میلی‌متر تحلیل‌هایی به عمق‌های 0/15، 0/2 و 30/3 میلی‌متر شبیه‌سازی شد. سپس تصاویر CBCT با وکسل سایز 0/3 در 0/3 ميلي‌متر مکعب با دو دستگاه از نمونه‌ها به عمل آمد و تصاویر توسط 4 مشاهده‌گر ارزیابی گردید. حساسیت، دقت، ویژگی و ضریب توافق بین مشاهده‌گرها تعیین شد. معنی‌داری بین نتایج با <br> Z-test ارزیابی و سطح معنی‌داری 0/05 = &nbsp;p valueلحاظ گردید.</p> <p><strong>يافته‌ها:</strong>&nbsp;مقایسه دقت، حساسیت و ویژگی نشان داد که بین دو دستگاه Newtom و Planmeca تفاوت معنی‌داری وجود ندارد. در محل‌های مورد مطالعه و عمق‌های مختلف بین دو دستگاه، تفاوت معنی‌داری وجود نداشت اما از نظر عددی میزان حساسیت برای هر دو دستگاه در ناحیه‌ی میانی بالاترین میزان و بالاترین مقدار برای ویژگی نیز مربوط به ناحیه‌ی اپیکالی بود. میزان حساسیت برای هر دو دستگاه با افزایش عمق تحلیل افزایش یافت. میزان توافق بین مشاهده‌گرها در سطح متوسط بود و بالاترین میزان توافق در ناحیه‌ی میانی و کم‌ترین توافق مربوط به ناحیه‌ی اپیکال بود.</p> <p><strong>نتیجه‌گیری:</strong>&nbsp;نوع مارک تجاری دستگاه CBCT نمی‌تواند فاکتور مؤثر در تشخیصی تحلیل خارجی ریشه باشد. محل و عمق تحلیل ریشه، فاکتورهای مؤثر در دقت تشخیصی باشند.</p> <p><strong>کلید واژه‌ها:</strong>&nbsp;تحلیل خارجی ریشه؛ دقت تشخیصی؛ سی‌تی‌اسکن با اشعه‌ی مخروطی.&nbsp;</p> Marjan Bolbolian مرجان بلبلیان Mahsa Esfehani مهسا اصفهانی Neda Hajihassani ندا حاجی حسنی Zohreh Khalili زهره خلیلی Mahshid Mobini مهشید مبینی Maryam Tofangchiha مریم تفنگچی ها ##submission.copyrightStatement## 2022-12-24 2022-12-24 398 407 10.18502/ijds.v18i4.12097 https://jids.journalonweb.ir/index.php/jids/article/view/1984 <p style="direction: rtl;"><strong>مقدمه:</strong> تنوع ژنتیکی در سایتوکین‌هایی مانند اینترلوکین α1 و اینترلوکین 1β از طریق تغییر در پاسخ ایمنی در بیماری‌های التهابی مثل پریودنتیت مزمن نقش دارد و ریسک ابتلا به این بیماری را تغییر می‌دهد. هدف این مطالعه، بررسی ارتباط پلی مورفیسم‌های ژنتیکی 4845G&gt;T اینترلوکین 1α و 3954C&gt;T اینترلوکین 1β با ریسک ابتلا به پریودنتیت مزمن می‌باشد.</p> <p style="direction: rtl;"><strong>مواد و روش‌ها:</strong> در این مطالعه‌ی مورد- شاهدی، 266 شرکت‌کننده از مراجعین به دانشکده‌ی دندان‌پزشکی اصفهان در سال 1398 شامل 133 فرد سالم و 133 فرد مبتلا به پریودنتیت مزمن وارد مطالعه شدند، ژنوتایپ نمونه‌های خون افراد شرکت‌کننده در محل پلی‌مورفیسم فوق با روش PCR-RFLP تعیین شد. میزان ارتباط پلی مورفیسم‌های مورد مطالعه با پریودنتیت مزمن توسط آزمون رگرسیون لوجستیک محاسبه شد. سطح <br> 0/05 &gt; p value از لحاظ آماری معنی‌دار بود.</p> <p style="direction: rtl;"><strong>یافته‌ها:</strong> آنالیز داده‌ها وجود ارتباط معنی‌دار بین ژنوتایپ‌های CT، TT و آلل T پلی مورفیسم 3954C&gt;T اینترلوکین 1β و افزایش ریسک ابتلا به پریودنتیت مزمن و عدم وجود ارتباط معنی‌دار بین پلی مورفیسم 4845G&gt;T از اینترلوکین 1α و خطر ابتلا به پریودنتیت مزمن را نشان داد.</p> <p style="direction: rtl;"><strong>نتیجه گیری:</strong> بر اساس داده‌های فوق پلی‌مورفیسم 3954C&gt;T فاکتور خطر برای پریودنتیت مزمن به شمار می‌رود و به عنوان یک بیومارکر بالقوه برای غربالگری افراد مستعد به این بیماری می‌باشد.</p> <p style="direction: rtl;"><strong>کلیدواژه ها:</strong> پریودنتیت مزمن؛ اینترلوکین 1؛ پلی مورفیسم ژنتیکی.</p> Jaber Yaghini جابر یقینی Amir Farmohammadi امیر فرمحمدی Mohammad Karimian محمد کریمیان Mina Jamshidi مینا جمشیدی ##submission.copyrightStatement## 2022-12-24 2022-12-24 408 415 10.18502/ijds.v18i4.12099 https://jids.journalonweb.ir/index.php/jids/article/view/1998 <p><strong>مقدمه:</strong> مولرهای اول به عنوان اولین دندان‌هایی که رویش می‌یابند دارای پیچیده‌ترین سیستم ریشه و مورفولوژی کانال و از مستعدترین دندان‌ها نسبت به پوسیدگی و تخریب هستند. هدف این مطالعه، تعیین فراوانی تنوعات مورفولوژیک کانال و ریشه‌ی مولر اول مندیبل در تصاویر (Cone beam computed tomography) CBCT می‌باشد تا بتوان با شناخت بهتر آناتومی ریشه و کانال دندان مولر، درمان مناسب را انجام داد.</p> <p><strong>مواد و روش ها:&nbsp;</strong>در این مطالعه‌ی مقطعی و توصیفی، تنوع مورفولوژیک کانال و ریشه مولر اول مندیبل در 170 نمونه از تصویر رادیولوژی CBCT بیماران شهر اراک در سال 1400 مورد بررسی قرار گرفت. در این مطالعه، سن و جنس فرد، تعداد ریشه‌ها و کانال‌های مولر اول مندیبل، مورفولوژی کانال در هر ریشه، وجود کانال میدمزیال و وجود ریشه دیستولینگوال نیز بررسی شد. در انتها نیز جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از شاخص‌های فراوانی و درصد و جهت مقایسه فراوانی‌ها از آزمون Chi-square استفاده شد.</p> <p><strong>یافته ها: </strong>میانگین سنی در افراد مورد مطالعه، 2/39 سال بود. افراد شامل 86 زن و 84 مرد بودند. بیشترین نمونه‌ی دیده شده، دندان مولر دو ریشه و سه کاناله بود. از نظر مورفولوژی کانال در ریشه‌ی مزیال، شایع‌ترین مورفولوژی کانال، نوع 4 و سپس نوع 2 بود. از نظر مورفولوژی کانال در ریشه‌ی دیستال، شایع‌ترین مورفولوژی کانال، <br> نوع 1 بود. در نمونه‌های مورد مطالعه، در 99/4 درصد موارد، کانال میدمزیال یافت نشد و در 94/7 درصد موارد، ریشه‌ی دیستولینگوال یافت نگردید.</p> <p><strong>نتیجه گیری: </strong>دندان مولر دو ریشه و سه کاناله بدون کانال میدمزیال و بدون ریشه‌ی دیستولینگوال شایع‌ترین مورد یافت شده در مطالعه‌ی حاضر بود. شایع‌ترین مورفولوژی کانال در ریشه‌ی مزیال، نوع 4 و شایع‌ترین مورفولوژی کانال در ریشه‌ی دیستال، نوع 1 بود.</p> <p><strong>کلمات کلیدی:</strong> مولر، کانال ریشه؛ تصاویر توموگرافی کامپیوتری؛ مورفولوژی.</p> Mahsa Kianifar مهسا کیانی فر ##submission.copyrightStatement## 2022-12-24 2022-12-24 416 422 10.18502/ijds.v18i4.12100 https://jids.journalonweb.ir/index.php/jids/article/view/1677 <p><strong>مقدمه</strong>: در مهندسی بافت، یک ماده متخلخل به عنوان ماتریکس خارج سلولی یا داربست برای رشد سلول‌ها تهیه شده و سپس عوامل رشد روی آن‌ها قرار می‌گیرند و ارزیابی سمیت داربست‌های تهیه شده ضرورت دارد لذا در این مطالعه سمیت سلولی داربست نانوکامپوزیتی پلی هیدروکسی بوتیرات/کیتوسان/بیوگلاس بر سلول‌های شبه استئوبلاست انسان (رده‌ی سلولی SAOS-2) مورد بررسی قرار گرفت.</p> <p><strong>مواد</strong> <strong>و</strong> <strong>روش‌ها</strong>: این مطالعه از نوع تجربی– آزمایشگاهی بوده و در سال‌های 1396-1397 در دانشکده‌ی دندان‌پزشکی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان انجام شد. داربست نانوکامپوزیتی پلی هیدروکسی بوتیرات/ کیتوسان/ بیوگلاس به روش الکتروریسی تهیه گردید. بررسی مورفولوژی و پراکندگی قطر نانوالیاف و شناسایی نانوذرات بیوگلاس در ساختار الیاف با روش SEM انجام گرفت. در روزهای 3، 5، 7 بقاء سلول‌ها از طریق MTT assay بررسی گردید. در این مطالعه روش آناليز آماری واريانس يك طرفه Kruskal-wallis مورد استفاده قرارگرفت.</p> <p><strong>یافته‌ها</strong>:&nbsp;نتایج تصاویر میکروسکوپ الکترونی نشان دادکه الیاف داربست ساختاری کاملاً متخلخل وبدون هیچ گونه بید داشته و یکنواختی الیاف مشخص است. به علاوه در داربست پلی هیدروکسی بوتیرات/کیتوسان/ نانوذرات بیوگلاس در مقایسه با گروه‌های بدون بیوگلاس با افزایش زمان کشت بقاء و تکثیر سلولی افزایش داشته است (0/05 ≥ p value).</p> <p><strong>نتیجه گیری</strong><strong>:</strong>&nbsp;داربست پلی هیدروکسی بوتیرات/ کیتوسان/ نانوذرات بیوگلاس بر سلول‌های رده شبه استئوبلاست تاثیر سمی ندارد و می‌تواند به عنوان کاندید مناسبی جهت کاربرد در مهندسی بافت مورد استفاده قرار گیرد.</p> <p><strong>کلید</strong> <strong>واژه‌ها</strong>: هیدروکسی بوتیرات؛ بیوگلاس؛ کیتوسان؛ استئوبلاست؛ سمیت سلولی.</p> Batool Hashemi-Beni بتول هاشمی بنی Maryam Khoroushi مریم خروشی Saeed Karbasi سعید کرباسی Fariba Heidari فریبا حیدری Mohamad Reza Foroughi محمدرضا فروغی ##submission.copyrightStatement## 2022-12-24 2022-12-24 423 430 10.18502/ijds.v18i4.12103 https://jids.journalonweb.ir/index.php/jids/article/view/1991 <p><strong>مقدمه:</strong> سلول‌های بنیادی و مهندسی بافت پتانسیل بالایی را از زمان معرفی، در درمان بیماری‌های پریودنتال نشان داده‌اند. سلول‌های بنیادی مزانشیمی، سلول‌های تمایز نیافته‌ای هستند که که می‌توانند به بافت‌های مختلفی تمایز پیدا کنند. هدف این مطالعه، بررسی اثربخشی انواع مختلفی از این سلول‌ها در درمان نقایص پریودنتال می‌باشد.</p> <p><strong>شرح مقاله:</strong> سلول‌های بنیادی مزانشیمی در اطراف بافت‌های مختلفی وجود دارند و می‌توان از منابع مختلف داخل دهانی یا خارج دهانی از آن‌ها برای پروسه‌های بازسازی بافت پریودنشیم استفاده کرد. از میان سلول‌های بنیادی خارج دهانی، سلول‌های بنیادی مغز استخوان و پس از سلول‌های بنیادی بافت چربی نتایج امیدوار‌کننده‌ای در خصوص توانایی این سلول‌ها در بازسازی پریودنشیم نشان داده‌اند. از میان منابع داخل دهانی، سلول‌های بنیادی مزانشیمی لیگامان پریودنتال و پس از آن سلول‌های پالپ دندانی نتایج و توانایی بیشتری را در مقایسه با بقیه‌ی انواع سلول‌ها جهت بازسازی بافت پریودنشیم نشان داده‌اند. سلول‌های بنیادی لیگامان پریودنتال همچنین توانسته‌اند الیاف شارپی را در پروسه‌های بازسازی پریودنشیم در مطالعات مخلتف به وجود آورند.</p> <p><strong>نتیجه گیری:</strong> سلول‌های بنیادی مزانشیمی نتایج امیدوارکننده‌ای را جهت استفاده در پروسه‌های بازسازی بافت پریودنتال نشان داده‌اند. اگرچه با توجه به مطالعات محدود بالینی و پیش بالینی انجام شده تاکنون، برای استفاده‌ی بالینی از این سلول‌ها به مطالعات بیشتری نیاز می‌باشد.</p> <p><strong>کلید واژه‌ها:</strong> مهندسی بافت؛ بیماری‌های پریودنتال؛ سلول‌های بنیادی مزانشیمی؛ لیگامان پریودنتال.</p> Mohammad Mostafa Aghamohseni محمدمصطفی آقامحسنی Shirin Zahra Farhad شیرین زهرا فرهاد ##submission.copyrightStatement## 2022-12-24 2022-12-24 431 440 10.18502/ijds.v18i4.12110 https://jids.journalonweb.ir/index.php/jids/article/view/1992 <p><strong>مقدمه</strong>:&nbsp;اپن بایت قدامی، یک مال‌اکلوژن چند عاملی بوده و به یک چالش بین متخصصین ارتودنسی تبدیل شده است. بر اساس عامل ایجادکننده، به دو نوع دندانی و اسکلتی تقسیم شده و به اشکال قدامی و خلفی (یک‌طرفه یا دوطرفه) دیده می‌شود. در اکثر بیماران دارای اپن‌بایت دندانی، عامل ایجادکننده‌ محیطی بوده که شامل عادات دهانی، تانگ تراست، تنفس دهانی و زبان بزرگ می‌باشد. در مورد اپن‌‌بایت اسکلتال رشد بیش از حد ماگزیلا در بعد عمودی عامل اتیولوژیک بوده که به دنبال آن چرخش روبه پایین و عقب مندیبل دیده می‌شود.</p> <p><strong>گزارش مورد:</strong>&nbsp;بیمار، خانمی 27 ساله دارای اپن‌بایت قدامی به همراه یک دندان کانین نهفته در فک بالا و فقدان مادرزادی پرمولر دوم سمت چپ پایین و دندان‌های مولر و کانین شیری باقی‌مانده به ترتیب در سمت چپ پایین و بالا که در سال 1395 جهت مشاوره‌ی ارتودنسی به دانشکده‌ی دندان‌پزشکی دانشگاه شهید بهشتی تهران مراجعه داشتند. درمان ارتودنسی ایشان با سیستم MBT اسلات 22 (ارتوارگانایزر) انجام گردید و با کمک سیم استیل قطعه‌ای سایز 14 استیل نیروهای اکستروزیو به دندان کانین نهفته برای رویش بیشتر اعمال گردید و بستن فضاهای فک پایین و اصلاح اوربایت بیمار توسط سیستم لوپ آرچ وایرسیم مقطع چهارگوش 22 × 16 استیل انجام شد. دندان‌های کشیده شده شامل: مولر چپ شیری باقی‌مانده و پرمولر دوم سمت راست در فک پایین و پرمولرهای اول بالا، از فضای آن‌ها جهت عقب بردن دندان‌های قدامی و اصلاح اپن‌بایت بیمار استفاده شد. به بیمار جهت اصلاح عقب‌رفتگی چانه، درمان جراحی چانه توصیه شد ولی نپذیرفتند.&nbsp;</p> <p><strong>نتیجه‌گیری:</strong>&nbsp;در این روش ما از درمان ارتودنسی به تنهایی به جای جراحی ارتوگناتیک جهت اصلاح اپن‌بایت استفاده کردیم.</p> <p><strong>کلید واژه‌ها:</strong>&nbsp;اپن بایت؛ کانین؛ نهفته؛ دندان شیری؛ ماگزیلا.&nbsp;</p> Fataneh Ghorbanyjavadpour فتانه قربانی جوادپور ##submission.copyrightStatement## 2022-12-24 2022-12-24 441 446 10.18502/ijds.v18i4.12112