بررسی کانال‌های تغذیه‌ای قدام مندیبل در مراجعین به بخش رادیولوژی با توموگرافی کامپیوتری پرتو مخروطی

  • Maryam Torkian مریم ترکیان دستیار تخصصی، گروه دندان‌پزشکی کودکان، دانشکده‌ی دندان‌پزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران
  • Azadeh Torkzadeh آزاده ترک‌زاده استادیار، گروه رادیولوژی دهان، فک و صورت، دانشکده‌ی دندان‌پزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان( خوراسگان)، اصفهان، ایران
  • Shahab Etemadi شهاب اعتمادی

چکیده

مقدمه: کانال‌های تغذیه‌ای در قدام مندیبل از شاخه‌ی اینسایزیو عصب تحتانی منشأ گرفته که آسیب‌های جراحی به آن‌ها می‌تواند باعث خون‌ریزی بیشتر و بی‌حسی بعد از عمل شود. هدف از این مطالعه، بررسی حضور و محل آناتومیکی این کانال‌ها به وسیله‌ی (Cone-beam computed tomography) CBCT می‌باشد.

مواد و روش‌ها: در این مطالعه، تصاویر CBCT مربوط به 196بیمار شامل 89 زن و 107 مرد با میانگین 49/1 سال، از آرشیو بخش رادیولوژی دانشگاه آزاد اسلامی اصفهان مورد بررسی قرار گرفت. جنسیت بیمار و محل، تعداد، سایز (عرض مزیودیستالی و باکولینگوالی) و شکل (بیضی یا گرد) کانال‌های تغذیه‌ای ثبت شد. نتایج به وسیله‌ی آزمون Mann-Whitney، Independent t-test و Kruskal-Wallis بررسی شد (سطح معنی‌داری 0/05 = p value).

یافته ها: کانال تغذیه‌ای در 83/6 درصد افراد وجود داشت که در اکثر افراد مورد بررسی (73/4 درصد) 2 کانال تغذیه‌ای در قدام مندیبل مشاهده شد. آزمون Independent t-test نشان داد که میانگین قطر مزیودیستالی (0/48 = p value) و باکولینگوالی (0/40 = p value) فورامن تغذیه‌ای بین نواحی دندان‌دار و بدون دندان اختلاف معنی‌دار نداشت. تعداد کانال‌های تغذیه‌ای قدام مندیبل در نواحی دندان‌دار به طور معنی‌داری بیشتر از نواحی بدون دندان بود (0/001 > p value).

نتیجه‌گیری: کانال‌های تغذیه‌ای در اغلب افراد وجود داشت. بین رده‌ی سنی و تعداد کانال‌های تغذیه‌ای قدام مندیبل رابطه‌ای وجود نداشت. بین جنس و تعداد کانال‌های تغذیه‌ای قدام مندیبل رابطه‌ای وجود نداشت. بین دندان‌دار یا بدون دندان بودن ناحیه و تعداد کانال‌های تغذیه‌ای قدام مندیبل رابطه وجود داشت. آگاهی از این یافته‌ها پیش از عمل، به وسیله‌ی تصاویر CBCT تهیه شده، در پیشگیری از عوارض جراحی‌های مندیبل، مفید می‌باشد.

واژگان کلیدی: توموگرافی کامپیوتری پرتو مخروطی، مندیبل، کانال‌های تغذیه‌ای

مراجع

1. Polland KE, Monro S, Reford G, Lockhart A, Logan G, Brocklebank L, et al. The mandibular canal of the edentulous jaw. Clin Anat 2001; 14(6): 445-52.
2. Balaji SM, Krishnaswamy NR, Kumar M, Rooban T. Inferior alveolar nerve canal position among South Indians: A cone beam computed tomographic pilot study. Ann Maxillofac Surg 2012; 2(1): 51-5.
3. Mardinger O, Chaushu G, Arensburg B, Taicher S, Kaffe I. Anatomic and radiologic course of the mandibular incisive canal. Surg Radiol Anat 2000; 22(3-4): 157-61.
4. White SC, Pharoah MJ. Imaging principles and techniques. In: White SC, Pharoah MJ, editor. Oral radiology: Principles and interpretation. 7th ed. St Louis, MO: Mosby; 2014. p. 147-8.
5. Kawashima Y, Sekiya K, Sasaki Y, Tsukioka T, Muramatsu T, Kaneda T. Computed tomography findings of mandibular nutrient canals. Implant Dent; 24(4): 458-63.
6. OgawaA, Fukuta Y, Nakasato H, Nakasato S. Cone beam computed tomographic evaluation of nutrient canals and foramina in the anterior region of the mandible. Surg Radiol Anat 2016; 38(9): 1029-32.
7. Chen Z, Chen D, Tang L, Wang F. Relationship between the position of the mental foramen and the anterior loop of the inferior alveolar nerve as determined by cone beam computed tomography combined with mimics. J Comput Assist Tomogr 2015; 39(1): 86-93.
8. Johan KM. Number of accessory or nutrient canals in the human mandible. Clin Oral Investig 2014; 18(2): 671-6.
9. Bavitz JB, Harn SD, Hansen CA, Lang M. An anatomical study of mental neurovascular bundle implants relationships. Int J Oral Maxillofac Implants 1993; 8(5): 563-7.
10. Juodzbalys G, Wang HL, Sabalys G. Anatomy of mandibular vital structures. Part II: mandibular incisive canal, mental foramen and associated neurovascular bundles in relation with dental implantology. J Oral Maxillofac Res 2010; 1(4): e3.
11. Patel JR, Wuehrmann AH. A radiographic study of nutrient canals. Oral Surg Oral Med Oral Pathol 1976; 42(5): 693-701.
12. Obradovic O, Todorovic L, Pesic V, Pejkovic B, Vitanovic V. Morphometric analysis of mandibular canal: clinical aspects. Bull Group Int Rech Sci Stomatol Odontol 1993; 36(3-4): 109-13.
13. Shimizu N. Anatomical study of the foramina on the lingual surface of the human mandible in Japanese. Shigaku 1977; 64(5): 941-71. [In Japanese].
چاپ شده
2022-09-24
استناد به مقاله
1.
مریم ترکیانMT, آزاده ترک‌زادهAT, شهاب اعتمادیSE. بررسی کانال‌های تغذیه‌ای قدام مندیبل در مراجعین به بخش رادیولوژی با توموگرافی کامپیوتری پرتو مخروطی. مجله دانشکده دندانپزشکی اصفهان [اینترنت]. 24سپتامبر2022 [ارجاع شده 3جولای2024];. Available from: https://jids.journalonweb.ir/index.php/jids/article/view/1906

میزان دانلود در سال میلادی جاری

Download data is not yet available.

سخن سردبیر

دکتر رامین مشرف

مجله‌ دانشکده دندان‌پزشکی اصفهان از سال 1383 به زبان فارسی و با هدف انتشار ماحصل زحمات پژوهشی اساتید و دانشجویان دندان‌پزشکی ....

ادامه

شماره کنونی

پشتیبانی و راهنمایی

         doaj

 

Copyright © 2021, This is an original open-access article distributed under the terms of the Creative Commons Attribution-noncommercial 4.0 International License which permits copy and redistribute of the material just in noncommercial usages with proper citation.

کلیه حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به دانشگاه علوم پزشکی اصفهان می باشد